Tekrardan merhaba. Uzun bir aradan sonra kaldığımız yerden devam edelim. Çocuklarımızı cinsel istismardan korumak için yapabileceklerimizi araştırırken yurt dışında yayınlanan güzel bir çalışmaya ulaştım. Bu çalışmadan aldığım ilhamla Çocuk İstismarına Karşı Önleyici Rehberlik programımızın 5. haftasını hazırladım.
Bu çalışmayla ömür boyu lazım olcak bir bilgi olduğunu düşündüğüm "Özel Alan" konusunu çocuklarımıza eğlenceli bir şekilde öğretebiliriz.
5. Hafta: Özel Alan Baloncuğum
- Çocuklarımızın özel alan kavramını bilmeleri
- Özel alan sınırlarını bilmeleri
- Özel Alanın ihlaine karşı “Hayır” diyebilmeleri
- Herhangi şüpheli bir durumla karşılaştığında “Hayır” diyebilmeleri ve oradan kaçarak güvendiği bir yetişkinden yardım almaları
- Özel alanlarını koruma sorumluluğu almaları
- Özel alanını korumayı alışkanlık haline getirmeleri
- Rahatsız olduğu durumlarla karşılaştığında itiraz edebilmeleri
- Öğrendiği bilgileri Toplu taşıma araçları ve diğer benzer ortamlarda özel alanını korumak için kullanmaları
Köpük
baloncuk sülüsyonu, baloncuk çemberi
Eğer sınıf ortamında ya da grupla uyguluyorsak, öğretmen sınıfa
girmeden içeri baloncuklar üfler böylece çocukların dikkatini çeker ve içeri
girerek “Bu gün öğreneceklerimizden sonra herkesin görünmez bir baloncuğu olacak”
diyerek motivasyonu sağlar.
Daha sonra “Bugün özel alanın ne demek olduğunu, ve özel alanımızı nasıl
koruyabileceğimizi öğreneceğiz” diyerek o oturumun hedefinden bahseder
Önceki öğrenilenlerle bağ kurmak öğrenmenin en önemli basamaklarından biridir. Çocuklar ve tabi yetişkinler yeni bilgileri, önceki bilgilerinin üzerine inşa ederler. Bunu sağlamak için, öncelikle
öğrencilerle sınır kavramı tartışılır. “Evinizin sınırı neresi?”, “Okul’un
sınırı neresi?”, “Ülkemizin sınırlarını biliyor musunuz?” gibi sorularla sınır
kavramı hatırlatılır. Daha sonra “Evinize birisi izinsiz girerse ne olur?”,
“Ülkeler birbirlerinin sınırını ihlal ederlerse ne olur?” gibi sorularla sınır
ihlalinin sonuçları tartışılır.
1.Etkinlik
Öğretmen ya da ebeveyn beraberinde getirdiği baloncuk sıvısını ve çemberleri tüm çocuklara dağıtır. Ve
bir müddet üfleyerek çocukların baloncuk yapmalarını sağlar.
Daha sonra baloncukların
özelliklerine dikkat çekerek oyuna ara vermelerini ister. Baloncukların
neredeyse görünmüyor oluşu (şeffaflığı), çabuk patlaması gibi özellikler
tartışılır.
Sonrasında çocuklardan, çok büyük bir baloncuk yaptıklarını ve kendilerinin de bu
baloncuğun içine girdiklerini hayal etmeleri istenir. “İşte bu baloncuklar gibi
herkesin içinde olduğu bir baloncuğu aslında var. Bu baloncuğun adına biz Özel
Alan diyoruz.” diyerek özel alan kavramını ve sınırlarını anlatmaya başlanır.
“Özel alan baloncuğu, sadece size aittir, size özeldir. Kimse bu baloncuğunuzu
elinizden alamaz. Sizden başka kimse bu baloncuğun içine giremez.” diyerek her
insanın sınırlarını belirlemeye, hayır demeye, bu hususta diğer insanlar
tarafından, bu şekilde kabul edilmeye hakkı olduğu vurgulanır.
“Özel alan
sınırları bizim güvenliğimiz için gerekli olan sınırlardır. Biz bu sınırların
içinde olduğumuz sürece ve istemediğimiz kişiler de bu sınırların dışında
olduğu sürece güvendeyiz demektir.” , “ Tüm insanların güvende hissetme hakkı ve
ihtiyacı vardır. Bunun içinde özel alanını korumak herkesin hakkı ve
sorumluluğudur.” Denilerek özel alanlarını korumanın en doğal hakkı olduğu ve
bu hakkı korumanın kendi sorumlulukları olduğu vurgulanmalıdır.
Davranışın ortaya çıkarılması ve benimsenmesi için, özel alan baloncuğunun ne zamanlar
patlayabilceği sorularak, özel alan ihlalleri üzerine tartışılır. Bu noktada
daha önce işlenen İyi dokunuş – kötü dokunuş kavramları tekrar hatırlatılarak,
güvendiği birisinden gelen iyi dokunuşun özel alan balonunu patlatmıyacağından,
ancak kötü dokunuşların özel alan baloncuğumuzu patlatacağından söz ederek “Baloncuklarımızı korumalıyız”, “Kimse özel
alan baloncuğumuzu patlatamaz” cümleleri tahtaya yazılır ya da fon kartonuna yazılarak duvara asılabilir.
Yine önceki çalışmaya atıf yapılarak, “Eğer biri sana dokunur ve bunun sır olduğunu söylerse
bu da özel alan baloncuğunu patlatır.” denilebilir.
“Peki böyle
bir dururmda biz baloncuğumuzu nasıl koruruz?” diyerek daha önce öğrendikleri
“Bağır: Hayır, dur, yapma de.
Kaç: Hızla oradan uzaklaş, güvenli bir yere kaç.
Söyle: Güvendiğin bir yetişkine söyle, yardım iste” kuralı hatırlatılır.
2. Etkinlik
Daha önce söz ettiğim yabancı yayını indirip çıktı alabilir ve çocuğunuzla birlikte boyayabilirsiniz