ÇOCUK VE ERGENLERDE CİNSEL GELİŞİM


14 Aralık 2014
- 


Gönderen
Betül Ergün





Bir önceki konumuzda çocuklarda cinsel istismarın sonuçlarını ya da başka bir ifadeyle belirtilerini anlatmıştık. Ancak bunları tam olarak anlayabilmek için öncelikle çocukların yaşlarına göre nasıl bir cinsel gelişim sergilediklerini bilmemiz lazım, ki bu sayede neyin normal neyin anormal olduğunu bilelim. Dikkatimizden kaçmaması gereken bir konu daha var o da her çocuk kendine özel bir gelişim sergiler. Bu tür kitabi bilgiler muhakkak bize ışık tutar ancak unutulmamalıdır ki her çocuk birbirinden farklıdır, her çocuk özeldir. 

  • 0-2 Yaş

Bebek annesinin memesine yaklaştığı an sakinleşir, ağlaması durur rahatlar. Anne ile sıcak ve yakın bir ilişki
içindedir. Bazı kuramlara göre, bu dönemin çocuğun ilk cinsel haz yaşadığı dönem olduğu düşünülmektedir. Bu dönemde altı temizlenirken ona eşlik eden duyumları algılar ve bu dokunuş keyif veren bir yaşantı olur. 1 yaş civarındaki bebek vücudunu ellemekten ve ellenmesinden hoşlanır. Bu son derece doğal bir durumdur. Bebeğin elini çekmeye çalışmak, eline vurmak gibi davranışlar yanlıştır. Bu dönemde bebeğe ihtiyacı olan güven ortamı yeterince sağlanırsa ve sevgi gereksinimi karşılanırsa cinsel gelişimi sağlıklı olacaktır.

  • 1,5-3 Yaş  

Çocuk bu dönemde tuvaletini tutarak duyduğu hazzı ertelemeyi öğrenir. Bu dönemde annenin baskıcı tutumları çocuğun inatçılık davranışları geliştirmesine neden olabilir. Tuvaletini yaparken cinsel  organlarına dokunmak, ellemek doğaldır. Çocuk cinsel organlarını tanımak amacıyla onlara dokunur. Bu hareket cinsel bir eylem değil, yeni ve değişik bir şeyi keşfetmeye yönelik bir eylemdir. Eğer anne-babanın panikler ve aşırı tepki gösterirse çocuk bu hareketi daha ilginç bulmaya başlar ve yapmaya devam  eder.  Ebeveynler paniklemez, nötr kalmayı başarabilir ve çocuğun ilgisini başka alanlara çevirebilirse çocuk bir süre sonra bu hareketini bırakır.

Ayıp, günah gibi sözler söylemek, kızmak, bağırmak ve ceza vermek davranışı ortadan kaldırmayacaktır. Çocuk yasaklanan şeyi tekrar deneyecek, bu kez gizli yapacak ve yanı sıra suçluluk duyacaktır. Zaman zaman  (erkek çocuklarda daha fazla)  mastürbasyon  davranışı gözlenebilir. Kız ve erkeklerde cinsiyet farklılıklarını fark etme  bu dönemde ortaya çıkmaya başlar. 

  • 3-5 Yaş Dönemi  

Bu dönem çocuğun cinsel konulara ilgisinin arttığı dönemdir. 5 yaş civarında çocukların çoğunluğu kendi cinsiyetine ait rolleri ayırt etmekte ve tekrarlayan davranışlarla bu rolü  benimsemektedir. Bu dönemde  önünde doğru anne/ baba modelleri olması cinsiyetine ait doğru davranışları öğrenmesini ve ileride sorunlar yaşamamasını sağlayacaktır. Kız- erkek arasındaki farklılıklar, doğum, cinsel organlar ilgi alanındadır. Bu konuda sık sorular sorduğu gibi, cinsel  organlara sık dokunma, anne babanın vücudunu merak etme, karşı cinsin vücuduna dokunma davranışları da sık görülür.

Evcilik, doktorculuk gibi oyunlar tercih edilir. Oyunlarında kendi anne ve babalarının davranışlarını taklit  ederler. Bu dönemde cinsel organlarını gösterme, çıplak olma, okul ortamı içinde birbirine dokunma, öpme gibi davranışlar gözlenebilir.Bu dönem bazı kuramlara göre erkek çocuğun anneye sahip olma, babaya yönelik düşmanlık duyguları, kız çocuklarda ise babaya yönelik sevgi, anneye yönelik paylaşamama duygularının gözlendiği dönem olarak düşünülmektedir. 

  • Okul Çağı Dönemi  

Bu dönem okulla birlikte sosyalleşmenin arttığı dönemdir. 7-8 yaşlarındaki çocuklar evlilik, doğum ve cinsel ilişki konularına meraklıdırlar. Birbirlerine cinsel organlarını gösterme dönemin başlarında rastlanabilen bir durumdur. Okul ortamı içinde hem karşı cinse duyulan ilgi vardır, hem de iki cins arasında rekabet ve tartışmalar da sık olur. Kızlar ve erkekler diye okulda  gruplaşmalar  fazladır ve zaman zaman çekişmelere neden olur. Kızların bu dönemde karşı cinse ilgileri daha fazladır ve daha kolay belli ederler.

  • Ergenlik Dönemi  

Cinsellik sadece fizyolojik değil, sosyal ve psikolojik değişikliklerden de etkilenir. Karşı cinse olduğu kadar, kendi cinsine ilginin de olduğu  bir dönemdir. Kızlar erkeklerden daha önce ergenliğe adım atarlar. Değişiklikler kızlarda 1-2 yıl içinde tamamlanırken erkeklerde 4-5 yılı bulabilir. Bu dönemde erkek çocuklarda genelde utangaçlık, toplum içine girmekten kaçınma görülebilir. Mastürbasyon ve ona eşlik eden fanteziler sıktır. Bir yandan zevk alırken bir yandan da suçluluk duygusu ve kaygı vardır. Bedeni ile ilgili ve cinsel organları ile ilgili endişeler olabilir. Kızlarda ise romantik fanteziler daha ön plandadır. Kızların fantezileri daha çok fiziksel görünümleri ile ilgilidir. Kendilerini fiziksel olarak daha çekici, ince, uzun hayal ederler. Karşı cinsten yaşça büyük birisine ilgi duyabilirler. Örneğin, öğretmenine, komşusuna ya da bir film yıldızına.